Nếu ai từng lớn lên ở những vùng đồng quế thì chắc từng biết đến cây chòi mòi và cũng từng thử ăn lá và quả có vị chua ngọt của nó. Ngày xưa, chòi mòi là một loại cây mọc trong rừng tự nhiên và không có nhiều giá trị về mặt kinh tế. Nhưng ngày nay, cây chòi mòi đã trở thành một loại cây hot hit trong giới chơi cây cảnh. Đặc biệt, cây chòi mòi bonsai, chòi mòi rừng hay cổ thụ được rất nhiều người săn đón tìm mua. Vậy cây chòi mòi là cây gì? Công dụng, cách trồng, cách chăm sóc và giá bán nó ra sao? Cùng Gani tìm hiểu ngay qua bài viết bên dưới bạn nhé!
Cây Chòi Mòi Là Cây Gì?
Cây chòi mòi còn được biết là chu mòi, chua mòi, cây cơm nguội, mà ca, xô con, tơi lợi, sương mòi…. có tên khoa học là Antidesma ghaesembilla là một loại thực vật có hoa trong họ Diệp hạ châu.
Loài này được đặt tên vào năm 1788 bởi nhà thực vật học người Đức Joseph Gaertner (1732–1791). Ông đã mô tả đơn vị phân loại này trong công trình của mình De Fructibus et Seminibus Plantarum.
Cây chòi mòi thường mọc ở đất ẩm trong các quần xã thực vật từ thảo nguyên đến rừng phòng trưng bày đến rừng kín. Nó có liên quan đến một số loài nấm, côn trùng và động vật.
Đặc điểm cây chòi mòi
Cây chòi mòi có thể mọc như cây bụi hoặc cây gỗ nhỏ, cao từ 2m đến 20m. Đây là loại cây thân gỗ, sống trên 25 năm tuổi, độ to và cao “tỷ lệ thuận” với số tuổi của chúng.
Vỏ cây màu sẫm. Các lá có kích thước từ 3-7 x 3-5 cm (đôi khi ngắn tới 2 cm hoặc dài tới 16 cm, hẹp 2 cm và rộng tới 9 cm), với các gân bên uốn cong, phiến lá thuôn (đôi khi có hình trứng).
Lá của cây có màu lục sẫm xanh quanh năm. Lá kép trông giống như hình chân vịt, cuống lá dài, mỗi đầu cuống lá có 3 chét, phiến lá có hình răng cưa nông.
Hoa của nó mọc ở nách lá hoặc đầu cành. Hoa đực có 4–5 nhị với bao phấn hình chữ u, trong khi hoa cái có bầu noãn phủ lông mềm. Hoa màu vàng lục, một số đường kính 1mm với hình đĩa dậy thì, chúng dành cho cả hoa đực và hoa cái.
Quả nhỏ hình cầu, dài chỉ 4-5mm màu xanh sẫm, mọc thành từng chùm hướng xuống. Khi quả chín sẽ chuyển sang màu đen, nâu đất hoặc hồng nhạt, vị hơi chát.
Hạt nảy mầm trong 9-28 ngày. Có các lá mầm hình elip, một số 8 x 5mm. Ở giai đoạn lá thứ mười, có các cuống lá có lông và các quy định hình sợi, có lông (dài 1-2mm).
Ở Tây Úc , cây ra hoa từ tháng 8 đến tháng 12. Ở Thái Lan, ra hoa và đậu quả quanh năm. Ở Trung Quốc , ra hoa từ tháng 3 đến tháng 9, trong khi đậu quả từ tháng 6 đến tháng 12.
Cây chòi mòi có nguồn gốc ở đâu?
Loài này có nguồn gốc từ một khu vực từ bắc Úc và New Guinea đến nhiệt đới và cận nhiệt đới châu Á, đến tận vùng Tây Himalaya và đông nam Trung Quốc.
Các quốc gia và khu vực mà nó phát triển bao gồm: Úc, Indonesia, Phi-líp-pin, Malaysia, Thái Lan, Campuchia, Việt Nam, Trung Quốc (Quảng Đông, Quảng Tây, Hải Nam, Vân Nam), Lào, Mianma, Ấn Độ, Băng-la-đét, Đông Himalaya, Nepan, Sri Lanka, Tây Himalaya.
Ở nước ta, cây thường mọc ở nhiều nơi nhưng thường tập trung ở một số tỉnh như Lạng Sơn, Quảng Ninh, Hà Tây, Bắc Thái, Lào Cai, Gia Lai, Ninh Bình, Nghệ An, Đồng Nai, An Giang…
Các loại cây chòi mòi
Thực ra, cây chòi mòi cũng có nhiều loại. Ở Việt Nam là chòi mòi thường mọc hoang ở ao suối, bờ sông có lá hình bầu dục gần giống với lá ổi nhưng nhỏ hơn.
Trái chòi mòi thường nhỏ như hạt tiêu, lúc còn non thì tròn dẹp, có màu xanh hoặc trắng xanh; khi chín thì tròn hơn và chuyển dần sang màu tía và màu đen.
Ngoài ra còn có những loại chòi khác như: chòi mòi tía (Antidesma bunius), chòi mòi bụi (Antidesma fruticosum), chòi mòi gân lõm (Antidesma montanum), chòi mòi chua (Antidesma acidum)…
Cây Chòi Mòi Trị Bệnh Gì? Công Dụng Của Chòi Mòi
Cây chòi mòi được xem là loại rau hay gia vị “đặc sản” của người dân tộc Ê- Đê tại An Giang với nhiều món ăn lạ miệng, hấp dẫn.
Lá chòi mòi có vị chua gắt và chát, thường được dùng để nấu canh chua như lá giang hoặc làm rau ghém ăn kèm với các món ăn như kho quẹt, cá kho hoặc giã với muối làm thành món đồ chấm lạ miệng khi ăn hải sản hoặc thịt nướng.
Ngoài ra đọt non của cây chòi mòi còn có thể luộc hoặc xào chung với các loại rau khác. Quả chòi mòi cũng có vị chua đặc trưng, là món ăn vặt yêu thích của đám trẻ lớn lên ở rừng núi.
Nếu hái được nhiều, quả chòi mòi có thể làm mứt, ngâm rượu hoặc pha trà thảo dược uống rất có lợi cho đường tiêu hóa.
Ở Úc, trẻ em thường ăn trái chòi mòi khá chua. Khi chín có màu tím sẫm và rất nhiều Vitamin C.
Người Mangarrayi và Yangman ở Elsey và sông Roper phía bắc nước Úc ăn trái cây khi chín (chuyển từ màu tím sang màu đen).
Quả cũng được giã nát và ngâm với nước để làm nước sắc uống. Khi ăn hoặc uống, môi và lưỡi của người dân có màu xanh tím.
Ở Đông Kalimantan, nhựatừ cây được đốt cháy để làm thuốc nhuộm màu đen.
Quả được ăn tươi hoặc ngâm chua ở Campuchia. Thuốc cổ truyền Campuchia gồm các vị sau: cành non trộn với rễ đu đủ để điều kinh; hỗn hợp vỏ cây và lá được sử dụng để băng bó một số vết thương; lá giã nát đắp vào thóp của trẻ mới đẻ để khỏi cảm lạnh thông thường.
Trong một nghiên cứu rộng hơn về dân tộc học của người Bunong ở Mondulkiri, Campuchia, các bộ phận khác nhau của cây này (vỏ, gỗ, rễ, lá) được chế biến theo nhiều cách khác nhau đã được sử dụng để điều trị nhiều loại bệnh (tiêu chảy, nôn mửa, chăm sóc sau sinh, đau bụng, trĩ, sốt, ho và làm sạch vết thương).
Vỏ cây, xay nhỏ và trộn với nước, được bôi lên da như một loại thuốc chống côn trùng.
Trong y học cổ truyền Việt Nam, lá được dùng để chữa bệnh ngoài da, còn quả thì được dùng để chữa viêm họng và các bệnh về phổi.
Ở Trung Quốc, quả được dùng làm thực phẩm, trong khi trong y học địa phương, lá được dùng chữa đau đầu, thân cây để kích thích kinh nguyệt, quả làm thuốc tẩy.
Ở Kerala , trái cây được sử dụng như một thành phần gia vị trong các món cá và thịt, trong khi người dân bộ tộc ở Ấn Độ sử dụng cây trong y học dân gian như một loại thuốc an thần.
Công dụng đáng chú ý của chòi mòi
Nhiều nghiên cứu khoa học phát hiện chòi mòi có chứa nhiều hợp chất có đặc tính chống viêm. Không những thế, chiết xuất từ lá chòi mòi có công dụng hạ đường huyết, chữa đau đầu (dùng lá đắp) và điều hòa kinh nguyệt (thân cây sắc ướng).
Bên cạnh đó, lá chòi mòi non còn còn được sử dụng để ăn sống giúp tăng lượng sữa ở phụ nữ cho con bú hoặc đun sôi rồi lấy nước uống giúp bổ máu, thúc đẩy tuần hoàn máu.
Ngoài ra, nhiều người dân ở vùng núi cao ăn quả chòi mòi để bồi bổ, tăng cường sinh lý và kích thích sinh lý cả nam và nữ.
Các bài thuốc quý từ cây chòi mòi
Với những công dụng nêu trên, từ lâu cây chòi mòi đã được dùng trong các bài thuốc quý hỗ trợ chữa bệnh và cải thiện sức khỏe, dưới đây là một số bài thuốc mà bạn có thể tham khảo:
Bài thuốc cây chòi mòi giúp chữa tiêu chảy
Dùng 10g vỏ cây chòi mòi khô sắc nước uống. Hoặc bạn kết hợp vỏ chòi mòi, vỏ cây gáo tròn, vỏ cây van núi mỗi thứ một nắm, sắc cùng 600ml nước, đun cạn tới khi còn nửa thì lấy nước chia 2 – 3 lần uống trong ngày.
Bài thuốc giúp điều hòa kinh nguyệt
Bạn dùng cành non chòi mòi với rễ đu đủ, mỗi thứ một nắm to (50g) cho vào 2-3 bát nước đun sôi trong 1-2 giờ lấy nước uống trong ngày.
Bài thuốc từ cây chòi mòi giúp giảm đau đầu
Lấy lá chòi mòi giã nát rồi chườm lên vùng đầu, thái dương sẽ hỗ trợ bạn giảm cơn đau đầu nhanh chóng.
Bài thuốc bổ cho các mẹ vừa mới sinh với cây chòi mòi
Chuẩn bị vỏ chòi mòi và vỏ dứa thơm (lấy 7 miếng vỏ Chòi mòi dài 5-6cm, rộng cỡ 2 đốt lóng tay và lượng vỏ dứa thơm cũng tương đương) cho vào nồi, đổ 3 bát nước sắc còn 1/3. Dùng uống để lấy lại sức, giữ da dẻ sau khi sinh.
Cây chòi mòi có độc không?
Hiện tại, chưa thấy báo cáo về việc ngộ độc chòi mòi ở người. Tuy nhiên, đã có những nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng, lá chòi mòi có độc tính cao với loài tôm.
Cụ thể báo cáo chỉ ra rằng, chiết xuất từ lá chòi mòi thường ở nồng độ 1000 ppm trong ethanol (cả nồng độ 100% và 50%) đều gây chết tôm hoàn toàn (cả trong 6 giờ và 24 giờ phơi nhiễm).
Trong dung dịch nước sắc từ lá chòi mồi, tỷ lệ tôm chết cũng ở mức 97,56% trong 6 giờ và chết hoàn toàn sau 24 giờ phơi nhiễm. Đáng chú ý, khi hạ nồng độ chiết xuất xuống chỉ còn 10 ppm trong dung dịch ethanol 50% thì sau 12 giờ phơi nhiễm, tỉ lệ tôm chết vẫn rất cao: 93,55%.
Cách Trồng Và Chăm Sóc Cây Chòi Mòi
Nếu như bạn là người không quá bận rộn và yêu thích việc trồng và chăm sóc cây cảnh thì có thể tự trồng cho mình những dáng cây chòi mòi bonsai, chòi mòi rừng làm cảnh thông qua 2 cách phổ biến hiện nay là gieo hạt hoặc chiết cành.
1. Cách gieo hạt cây chòi mòi
Gieo hạt là cách trồng chòi mòi dễ, đơn giản nhất: bạn chỉ cần lựa chọn những hạt giống khỏe mạnh rồi gieo xuống đất, tưới một ít nước tạo ẩm và đậy phần hạt đã gieo lại bằng khăn hoặc rơm rạ.
Sau khoảng thời gian từ 20 – 30 ngày thì hạt sẽ mọc thành cây chòi mòi con rồi bạn tuyển chọn lại những cây nào đẹp, khỏe thì trồng trong chậu hoặc những khu vực mong muốn trong khu vườn của mình và chăm sóc cây con.
2. Cách chiết cành chòi mòi
Với cách chiết cành chòi mòi được xem như phương pháp nhân giống vô tính thì khó hơn xíu so với cách gieo hạt nhưng bù lại cây mau ra hoa quả.
Bằng cách cho một đoạn cành ra rễ trên cây rồi tách khỏi cây mẹ đem cành chiết lấp vào đất, tưới nước ẩm. Sau vài năm thì thay chậu mới cho cây.
Với phương pháp chiết cành, bạn lấp cành vào đất và tưới nước ẩm. Cây sẽ mọc thành chồi và bắt đầu phát triển, sau vài năm thì thay chậu mới cho cây.
Hướng dẫn chăm sóc cây chòi mòi
Những bạn mới trồng công thì lưu ý trồng cây chòi mòi ở những nơi đất tốt, màu mỡ nhiều dinh dưỡng đảm bảo đủ điều kiện ánh sáng, nhiệt độ và khả năng thoát nước.
Lúc mới trồng nên tưới nước định kỳ 1 – 2 lần nước/ngày, sau đó giảm dần, 3 – 4 ngày tưới/lần.
Khoảng một năm bón phân cho cây một lần để cây phát triển và ra trái. Nếu muốn tạo dáng cây chòi mòi đẹp, chuẩn bonsai thì cần thường xuyên cắt tỉa, uốn tạo dáng. Quá trình này đòi hỏi sự kiên trì và đam mê của người chơi cây kiểng.
Mua Bán Cây Chòi Mòi Rừng, Bonsai Ở Đâu tại TpHCM, Hà Nội?
Cây chòi mòi rừng hay chòi mòi cảnh, bonsai khá hiếm nên không phải nơi nào cũng có bán, vì vậy việc tìm kiếm chòi mòi sẽ rất khó khăn và mất nhiều thời gian.
Giá cây chòi mòi cổ thụ là bao nhiêu?
Nếu là cây chòi mòi cổ thụ, cây chòi mòi trâu thì giá cây chòi mòi có thể lên tới vài chục hoặc vài trăm triệu đồng một cây.
Mua bán cây chòi mòi bonsai
Hiện nay, các loại cây chòi mòi bonsai đang được nhiều người chơi cây cảnh yêu thích vì thân kích thích vừa phải phù hợp nhiều không gian khác nhau.
Chòi mòi bonsai thường là cây chòi mòi rừng nên bộ rễ phát triển mạnh mẽ, chắc khỏe.
Điểm đặc biệt của chòi mòi cảnh bonsai là quả mọc thành chùm khá nhiều tạo nên dáng mới lạ, độc đáo mang đến cho cây sức sống căng đầy.
Còn điều gì tuyệt vời hơn trồng cây chòi mòi bonsai vừa có giá trị thẩm mỹ, ý nghĩa phong thủy tốt vừa tận dụng được nguồn thảo dược tự nhiên để hỗ trợ chữa bệnh và mang lại nguồn năng lượng tích cực, may mắn cho gia chủ.
Cây chòi mòi bonsai, chòi mòi cảnh có giá bao nhiêu?
Hiện nay trên thị trường cây cảnh chòi mòi có khá nhiều mức giá khác nhau, đối với cây chòi mòi đẹp đã tạo thành bonsai sẽ có giá dao động từ 2 đến 15 triệu.
Tại vườn ươm cây cảnh GANI, các rất nhiều gốc chòi mòi cảnh đẹp, gốc to được đào từ trên rừng về với bộ rễ vô cùng chắc khắc nên quý khách hoàn toàn có thể yên tâm lựa chọn một thế cây đẹp để tạo hình bonsai mà không tốn quá nhiều công sức và thời gian.
Giá chòi mòi bonsai tại GANI luôn đảm bảo tốt nhất tại TpHCM, Hà Nội. Nếu quý khách có nhu cầu thì có thể liên hệ GANI để xem cây, tìm hiểu về cây để nhận được nhiều ưu đãi hấp dẫn nhé.
Mua cây phôi cây chòi mòi, chòi mòi rừng đẹp ở đâu?
Để tìm kiếm, mua phôi cây Chòi Mòi rừng, Chòi mòi bonsai mọi người có thể liên hệ tại vườn ươm tại GANI nhé!
