Vân sam là một loài cây khá phổ biến ở Bắc Mỹ, được sử dụng từ hàng trăm năm qua. Từ Bờ Đông sang Bờ Tây, từ vùng phía bắc lạnh giá nhất của Canada cho đến tận giữa lục địa Hoa Kỳ, mọi người đều có thể dùng loại cây này để hỗ trợ chữa bệnh tự nhiên hiệu quả. Ngày nay, vân sam thường được chiết xuất thành tinh dầu vân sam đen có nhiều ứng dụng với sức khỏe và thường được dùng trong liệu pháp hương thơm. Cùng Gani tìm hiểu vân sam và tác dụng của tinh dầu vân sam đen qua bài viết này bạn nhé!
Vân Sam Là Gì?
Vân sam là một loài thực vật hạt trần thuộc họ Thông có tên khoa học là Picea mariana hay còn được gọi là vân sam đen. Chữ mariana đặc trưng trong tiếng Latinh có nghĩa là “của Đức mẹ đồng trinh”. Loài cây này được các nhà khoa học mô tả lần đầu tiên vào năm 1888.
Vân sam có phạm vi phân bố khá rộng, nó thường phát triển nhiều ở các bang của Canada. Ở Hoa Kỳ thì nó mọc ở Alaska, vùng Ngũ Đại Hồ, và Đông Bắc. Loài này thường tạo thành quần xã gọi là rừng taiga hay rừng khoan.
Đặc điểm cây vân sam
Cây vân sam là một loại cây lá kim thường xanh mọc thẳng, nhỏ, mọc chậm (hiếm khi là cây bụi), có thân thẳng hơi thon, xù xì gồm các cành ngắn, nhỏ gọn, rủ xuống với các đầu nhọn.
Vân sam có chiều cao trung bình từ 5–15 m với thân cây có đường kính 15–50 cm khi trưởng thành, một số trường hợp cây này có thể cao tới 30 m và đường kính của cây có thể lên 60 cm.
Vỏ vân sam mỏng, có vảy và màu nâu xám . Các lá hình kim, 6–15 mm dài, cứng, có bốn mặt, màu xanh lục sẫm ở mặt trên, màu xanh lục nhạt hơn ở phía dưới.
Các hạt hình nón là thuộc loại nhỏ nhất với chiều dài 1,5–4 cm và rộng 1–2 cm , hình trục quay đến gần tròn, màu tím sẫm chín đỏ nâu, tạo thành từng cụm xung quanh đỉnh của cây, hạt nó mở ra khi trưởng thành và kéo dài tới vài năm.
Lịch Sử Của Vân Sam Đen
Theo dòng lịch sử, loài vân sam đen này được tìm thấy ở những vùng đầm lầy, ẩm ướt, lạnh vào mùa đông, cây vân sam đen có màu sắc cực kỳ sắc nét với là hình kim. Loài cây này được người da đỏ Lakota sử dụng khắp các vùng miền Bắc của Hoa Kỳ.
Họ sử dụng tinh dầu thu được từ những cây này để giúp chữa lành vết thương gây ra trong cuộc chiến với các bộ tộc khác nhưng cũng sử dụng dầu vân sam đen để giúp thư giãn cơ bắp của họ sau một ngày làm việc mệt mỏi.
Bộ lạc thổ dân châu Mỹ này cũng sử dụng tinh dầu này để chống lại bệnh viêm khớp, với phương thuốc tự nhiên này được chứng minh là có hiệu quả tuyệt vời trong việc giảm đau khớp.
Một số bộ lạc thổ dân châu Mỹ và dân tộc đầu tiên khác đã sử dụng tinh dầu vân sam đen như một cách để khử trùng vết thương và giúp thư giãn tinh thần.
Điều này cũng thường được tìm thấy trong các nghi lễ tâm linh và truyền thống, đặc biệt là trong các nghi lễ thiền định, mà ngày nay được gọi là “động thổ”.
Tinh Dầu Vân Sam Đen Là Gì?
Tinh dầu vân sam đen hay tiếng Anh là Black Spruce Oil, là tinh dầu được chiết xuất từ cây vân sam đen Picea mariana từ lá và cành của cây thông qua phương pháp chứng cất hơi nước mang lại nhiều lợi ích chữa bệnh tuyệt vời.
Những người Mỹ bản địa trên khắp Hoa Kỳ đã đi hàng trăm dặm để thu thập số lượng lớn lá kim và cành cây vân sam đen để đun sôi thành chất chiết xuất tạo thành loại thảo dược chữa bệnh.
Ngày nay, việc sản xuất loại tinh dầu vân sam đen đã được hiện đại hóa việc sử dụng nó cũng trở nên phổ biến, rộng rãi hơn trước rất nhiều.
Thành phần và tính chất của tinh dầu vân sam đen
Tính chất hóa học của tinh dầu vân sam đen hơi giống với các loại tinh dầu được chiết xuất từ các cây hạt trần khác tương tự như cây thông.
Với mùi hương rất riêng biệt, ngọt ngào và độc đáo khiến chúng ta cảm thấy thư giãn, cảm nhận được sự ấm áp khi thoa lên da hay khuếch tán nó trong không khí.
So với các loại tinh dầu khác thuộc họ Thông, tinh dầu vân sam đen có màu sắc khá nhạt từ trong suốt đến mày vàng nhạt.
Các thành phần hóa học chính làm cho tinh dầu vân sam đen trở nên đặc biệt bao gồm: Camphene, α-Pinene, y-3-Carene, y-Bornyl axetat và ,sesquiterpenes.
Phần lớn các thành phần hóa học trong tinh dầu vân sam đen được phân loại là monoterpen. Các hợp chất hóa học này có thể dễ dàng thẩm thấu qua máu theo cách mà các hóa chất khác không thể, giúp vân sam đen mang lại nhiều lợi ích làm dịu và thư giãn cho cơ thể.
3 Tác Dụng Của Tinh Dầu Vân Sam Với Sức Khỏe
Tinh dầu vân sam đen nổi tiếng với công dụng chữa lành vết thương đồng thời diệt trừ vi khuẩn, chống nhiễm trùng do vi rút, cải thiện hô hấp, tăng cường miễn dịch và hỗ trợ sức khỏe tinh thần.
Dưới đây là một số tác dụng nổi bật của tinh dầu vân sam đen bao gồm:
1. Tác dụng giảm căng thăng, thư giãn của tinh dầu vân sam đen
Như Gani có nói ở phần trước, người thổ dân châu Mỹ Lakota đã dùng tinh dầu này trong các nghi lễ giúp họ thư giãn đầu óc và lấy lại tinh thần.
Người da đỏ Lakota thường xuyên gây chiến với các bộ tộc khác và họ thường dùng dầu vân sam đen để chữa lành vết thương cũng như để thư giãn đầu óc, tinh thần.
Ngày nay, tinh dầu vân sam đen được sử dụng trong các buổi trị liệu bằng hương thơm khá thường xuyên vì nó chứa các este tự nhiên.
Các este tự nhiên này có đặc tính cân bằng tinh thần và cảm xúc, ngoài ra còn bao gồm các đặc tính chống co thắt có thể giúp bạn cảm thấy thư giãn về thể chất cũng như thư giãn về tinh thần.
2. Công dụng hỗ trợ hệ thống nội tiết của tinh dầu vân sam đen
Theo nghiên cứu được thực hiện bởi Tiến sĩ Kurt Schnaubelt, một số lượng lớn các tác nhân tecpen đa vòng trong loại tinh dầu vân sam đen này có khả năng tạo ra tác động giống như thuốc bổ đối với tuyến thượng thận, tuyến yên và tuyến giáp.
Công dụng của tinh dầu vân sam đen giúp cân bằng nội tiết tố trong cơ thể. Khi cơ thể đang ở trạng thái cân bằng nội tiết tố, chúng ta sẽ cảm thấy khỏe mạnh hơn nhiều, các hệ thống chính của cơ thể có thể hoạt động ở mức hiệu quả cao hơn.
Một số nhà trị liệu bằng hương thơm nổi tiếng cũng đã ghi nhận tác động tích cực mà tinh dầu vân sam đen có trong việc kiểm soát bệnh cường giáp.
3. Tác dụng của tinh dầu vân sam đen giúp giảm đau cơ và khớp
Khi càng về già thì tình trạng đau nhức cơ xương khớp diễn ra thường xuyên hơn do các khớp của chúng ta trở nên ít được bôi trơn hơn.
Các hợp chất có trong tinh dầu vân sam đen có thể hỗ trợ tốt trong việc thư giãn cơ bắp, giúp bôi trơn các khớp và cải thiện sự lưu thông máu trong cơ thể.
Chính nhờ công dụng này, tinh dầu vân sam đen có thể giúp giảm viêm, giảm đau hiệu quả ở các khớp đồng thời ngăn ngừa sự hao mòn trong các khớp xương xảy ra.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng vân sam đen có thể giúp tăng tốc độ chữa lành các cơ, dây chằng và gân bị tổn thương. Các chuyên gia và nhà khoa học cũng đang bắt đầu thử nghiệm với tinh dầu vân sam đen được sử dụng để giúp tăng tốc độ hồi phục sau phẫu thuật, đặc biệt là với các vận động viên cần trở lại sân thi đấu càng nhanh càng tốt mà không bị suy giảm phong độ.
Cách Sử Dụng Tinh Dầu Vân Sam Đen
Có 2 cách sử dụng phổ biến cho tinh dầu vân sam đen:
- Khuếch tán: Sử dụng ba đến bốn giọt tinh dầu vào máy khuếch tán tinh dầu.
- Sử dụng ngoài da: Thoa một đến hai giọt vào khu vực mà bạn muốn. Pha loãng với dầu vận chuyển để giảm thiểu kích ứng da.
Bạn có thể sử dụng sau khi tập thể dục hoặc vận động nhiều: kết hợp một đến hai giọt tinh dầu vân sam đen với dầu dừa massage vào da để tạo cảm giác thoải mái nhẹ nhàng.
Khi làm việc áp lực, mệt mỏi hãy khuếch tán tinh dầu vân sam đen để giúp giảm căng thẳng.
Bôi tinh dầu này trên da để giúp làm dịu các kích ứng nhỏ.
Hít tinh dầu này thường xuyên để trải nghiệm hương thơm sảng khoái và tạo cảm giác dễ chịu.
Một Số Lưu Ý Khi Sử Dụng Tinh Dầu Vân Sam Đen
Nhìn chung, tinh dầu vân sam đen khá là an toàn và lành tính khi sử dụng để khuếch tán trong không khí hay thoa ngoài da. Tuy nhiên, bạn vẫn cần lưu ý một số điều trước khi sử dụng tinh dầu vân sam đen:
- Bạn chỉ nên dùng tinh dầu bên ngoài bằng máy khuếch tán hoặc máy xông hơi, không bao giờ sử dụng tinh dầu vân sam đen bằng đường uống trong bất kỳ trường hợp nào.
- Hãy bảo quản cẩn thận để tránh tình trạng tinh dầu vân sam đen bị oxy hóa. Nếu hợp chất này bị oxy hóa, nó có thể gây kích ứng da nhẹ, phát ban…
- Giống như hầu hết các hợp chất tinh dầu khác, phụ nữ mang thai hoặc cho con bú không nên sử dụng loại tinh dầu này. Không có đủ nghiên cứu để hiểu chính xác loại dầu này có thể có tác động như thế nào đối với thai nhi hoặc trẻ sơ sinh.
